پوست حساس چیست ، شناخت علل و چگونگی محافظت از آن

چگونه می توان پوست حساس را تشخیص داد ؟

“پوست حساس” اصطلاحی است بسیار رایج که در دنیای مراقبت از پوست زیاد استفاده می شود – خواه در عناوین زیبایی ، برچسب محصولات یا فقط در گفتگو درباره مشکلات پوستی .

اما داشتن پوست حساس از نظر متخصصان پوست دقیقاً به چه معنی است؟ آیا این وضعیت پوستی یک تشخیص واقعی است؟ آیا این چیزی است که شما با آن به دنیا آمده اید؟ چگونه می دانید که پوست حساسی دارید؟ و چگونه باید از آن مراقبت کرد؟

پوست حساس در واقع به این معنی است که پوست شما به راحتی تحریک می شود. به طور کلی پوست حساس یک تشخیص بالینی نیست . پس خود شما هستید که با توجه به نوع و شدت واکنش پوستتان نسبت به محیط و عوامل خارجی می توانید به تشخیص آن کمک کنید. 

چه عواملی باعث ایجاد ، تحریک و واکنش پوست حساس می شوند؟

  • پوست حساس به طیف وسیعی از شرایط ، بیماری های ژنتیکی مانند روزاسه و اگزما یا درماتیت تماسی آلرژیک گفته می شود . 
  • عوامل ژنتیکی ، سن ، جنس و نژاد در حساسیت پوستی کمتر تعریف شده اند اما هنوز هم ممکن است در ایجاد واکنش های پوستی نقش داشته باشند.
  • و یا اینکه پوست بیش از حد خشک یا آسیب دیده باشد که دیگر نتواند از انتهای عصب محافظت کند و در نهایت منجر به واکنش پوستی شود

عواملی که می توانند حساسیت پوستی را افزایش دهند چیست ؟

پوست حساس بیشتر با عواملی که بیشتر در معرض آن قرار دارد تحریک می شود ،شامل :

  • قرار گرفتن در معرض آفتاب
  • قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا
  • تغییرات مکرر دما
  • هوای سرد و سخت
  • آب سخت (آب همراه با املاح معدنی )
  • آب بسیار گرم
  •   کمبود خواب
  • تغییرات هورمونی در طی بلوغ ، چرخه قاعدگی ، بارداری و یائسگی 
  • استرس 
  • کلر موجود در آب در استخر          
  • کم آبی
  •  برخی مواد تشکیل دهنده مواد آرایشی و پاک کننده ها

تحریک پوست حساس معمولاً با علائمی مانند قرمزی ، سوزش ، خارش و ناراحتی عمومی بعد از تماس پوست شما با یک ماده خاص یا محرک محیطی بروز می کند.

پوست حساس در هر نقطه از بدن ممکن است ظاهر شود ، اما در صورت بیشتر مشهود است.

شرایطی که باعث ایجاد پوست حساس می شود به ندرت جدی است. معمولاً با چند تغییر ساده در روال مراقبت از پوست ، می توانید علائم خود را تحت کنترل داشته باشید .

حساسیت پوستی در واقع با چربی لایه خارجی پوست شما ارتباط دارد

همه ما یک لایه محافظ چربی روی پوست خود داریم. که تحت عنوان سد لیپیدی (چربی) خوانده می شود و دو وظیفه اصلی را انجام می دهد: نگه داشتن آب در داخل و محافظت در برابر عوامل  آسیب زای بالقوه مانند پرتوهای UV، باد ، گرما و مواد شیمیایی خشن. در افرادی که پوست حساس دارند ، این سد به مراتب ضعیف تر ، نازک تر و آسیب پذیرتر است و باعث می شود نفوذ محرک ها به پوست آسانتر شده و التهاب ایجاد شود.

افراد با پوست حساس که سد لیپیدی نازک دارند ، عمیق تر محصولات را جذب می کنند ، به همین دلیل اغلب نسبت به محصولات مراقبت از پوست واکنش نشان می دهند. از طرفی ، داشتن سد چربی نازک به معنای از دست دادن راحت رطوبت پوست است. 

نکته قابل توجه این است که ، حتی اگر پوست حساسی ندارید ، به احتمال زیاد در نواحی خاصی که لایه خارجی محافظ آن مانند اطراف چشم شما نازک تر است ، حساسیت را تجربه می کنید.

 سیستم ایمنی بدن شما نیز گاهی می تواند در حساسیت پوست نقش داشته باشد

آنچه را که به عنوان حساس بودن پوست تجربه می کنید، می تواند در نتیجه افزایش فعالیت سیستم ایمنی پوست شما باشد. این حالت در واقع زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن شما در معرض یک تهدید خارجی قرار بگیرد . قرمزی ، درد ، پوسته پوسته شدن ، خارش و سایر علائم مشابه از علائم این واکنش است. این مورد در شرایطی مانند اگزما ، پسوریازیس و روزاسه و به طور کلی در پوست حساس دیده می شود.

شما که پوست حساس دارید حتما این علائم در خود دیده اید :

پوستتان به راحتی ملتهب و قرمز می شود

قرمزی یک علامت رایج از پوست حساس است ، حال می تواند این علامت علت ژنتیکی داشته – مثل روزاسه – یا فقط یک واکنش به ترکیباتی خاص باشد . افرادی که به بعضی ترکیبات خیلی قوی حساسیت دارند جزو این گروه محسوب نمی شوند ، اما در هر صورت باید از ترکیباتی که باعث سوزش و التهاب پوستشان می شود خودداری کنند .

مستعد ابتلا به بثورات و مشکلات پوستی هستید

بثورات مکرر و برجستگی های ریز قرمز نشانه حساسیت است. 

پوستتان به صورت تکه تکه خشک می شود

خشکی و سوزش پوست از علائم اگزما است ، نوعی درماتیت که با حالتی که مانع جذب و نفوذ رطوبت به پوست می شود ، شناخته می شود . پوسته پوسته شدن هر چه بیشتر باعث خشکی پوست می شود . کرم های زیادی می توانند مناسب اگزمای خفیف باشند اما برای جلوگیری از شعله ور شدن مجدد آن ، استروئید موضعی می تواند کمک کننده باشد .

در پوست خود احساس خارش می کنید

پوست خارش دار ، سفت و کشیده از علائم پوست حساس است که به راحتی با شستشوی مکرر با آب گرم تشدید می شود. سعی کنید از آب ولرم و حتما از یک شوینده ملایم و به دنبال آن یک مرطوب کننده حاوی سرامید استفاده کنید .

پوست شما نسبت به اشعه ماوراء بنفش حساس است

در صورتی که بدون کلاه یا ضد آفتاب در برابر نور آفتاب قرار بگیرید واکنشی که پوست شما نشان می دهد ، قرمزی و التهاب است . حساسیت به نور باعث ایجاد بثورات پوستی در صورت ، بازوها و قفسه سینه می شود. فصل زمستان یا تابستان فرقی نمی کند ، در تمام طول سال اگر بیشتر از 20 دقیقه در برابر نور آفتاب قرار می گیرید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید . توجه داشته باید که اشعه UVB بین ساعتهای 10 صبح تا 4 بعداز ظهر نسبت به مابقی روز مخرب تر است .

در زمستان ، برای جلوگیری از خشکی پوست ، پوسته پوسته شدن ، خارش و ترک خوردگی موارد زیر را رعایت کنید:

  • محیط خانه را بیش از حد گرم نکنید.
  • می توانید دوش آب گرم بگیرید ولی نه آب داغ و از پاک کننده فاقد صابون استفاده کنید.
  • خشکی پوست بعد از حمام را به حداقل برسانید: ابتدا پوست خود را خشک کنید و در حالی که هنوز پوست شما مرطوب است ، مرطوب کننده را بمالید.
  • از  مرطوب کننده های حاوی پترولاتوم ، روغن های معدنی ، اسید لینولئیک ، سرامیدها ، دایمتیکون یا گلیسیرین استفاده کنید.
  • به خاطر داشته باشید که برنزه شدن در تابستان به پوست شما آسیب می رساند. در معرض آفتاب قرار نگیرید ، حتی اگر از ضد آفتاب استفاده کرده باشید.15 تا 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن از ضدآفتاب استفاده کنید.

حال این سوال مطرح می شود که محتویات کرم ضد آفتاب پوست های حساس باید چه باشد ؟

ضد آفتاب شما باید SPF30 یا بالاتر داشته باشد. ترکیبات فعال آن فقط باید اکسید روی یا دی اکسید تیتانیوم باشد. به این دلیل که کرم های ضد آفتاب فیزیکی برای پوست شما حساسیت ایجاد نمی کند ، در عین حال که به جای جذب اشعه UV خورشید که کار ضد آفتاب های شیمیایی است ، آن را منحرف می کنند.

علایم پوست حساس را با هم مرور می کنیم

پارگی مویرگی در پوستتان دیده می شود

مویرگ های پاره شده یا تلانژکتازی به حالتی گفته می شود که رگ های خونی ریزی که در نزدیکی سطح پوست قابل رویت هستند و اغلب در بینی و گونه ها مشاهده می شود دچار پارگی می شوند . افرادی که پوست حساسی دارند ، بدین صورت که پوستشان نازک است و لایه های محافظ کمتری دارد ، بیشتر مستعد ابتلا به عارضه هستند.

پوست شما سریعاً نسبت تغییرات آب و هوایی واکنش نشان می دهد

هوای سرد و باد ، محرک فوری برای مبتلایان به روزاسه است ، بدین صورت که رگهای خونی متورم شده  و باعث التهاب و قرمزی پوست می شود. پوست ملتهب به آرامش نیاز دارد ، بنابراین به دنبال محصولاتی با مواد تسکین دهنده مانند عصاره بابونه ، آزولن و کالندولا باشید.

پوست حساس به راحتی می تواند دچار آکنه و جوش شود

پوست حساس و خشک ممکن است چربی اضافی تولید کند تا سعی کند کمبود رطوبت موجود را جبران کند. اما در نتیجه این کار منافذ به راحتی مسدود شده که منجر به آکنه و جوش می شود. بیشتر از دو بار در روز پوستتان را با پاک کننده ملایم نشویید و از درمان های موضعی غیر تحریک کننده مانند روغن درخت چای استفاده کنید و در عین حال از استفاده از الکل ، بنزوئیل پراکسید یا اسید سالیسیلیک خودداری کنید.

احتمالا پوست شما به اکسسوری ها و بدلیجات حساس است

از استفاده از بدلیجات خودداری کنید – تیتانیوم دی اکسید و روی اکسید برای پوست حساس مناسب تر هستند. 

چه چیزی پوست حساس را بدتر می کند؟

 آیا می دانید ممکن است قسمت هایی از کارهای روزمره شما علت این مشکل باشد و بدون اینکه حتی به آن توجه کرده باشید ، پوست شما را فوق العاده حساس می کند؟ آیا می دانید اینها چیست؟

از محصولات آرایشی و بهداشتی نامناسب استفاده می کنید  

این محصولات می تواند شامل پاک کننده ، مرطوب کننده ، کرم پودر و یا ضد آفتاب می باشد که می تواند باعثواکنش در پوست شما شود . افرادی که پوست حساس دارند باید از محصولاتی سبک ، ضد حساسیت ، بر پایه مواد معدنی و فرموله شده برای پوست های حساس که مانع ایجاد لک و سوزش شوند ، استفاده کنند

 محصولات زیادی را برای پوستتان استفاده می کنید

 تعداد محصولاتی که  روزانه برای صورتتان استفاده می کنید را کاهش دهید – بخصوص محصولات آرایشی – محصولات مراقبتی و محصولاتی برای پاک کردن پوست . در عین حال ، حتماً روزانه از مرطوب کننده استفاده کنید تا به اندازه کافی پوستتان آبرسانی شود . حتما از مرطوب کننده ای استفاده کنید که هیچ ماده مضری نداشته باشد که به پوست شما آسیب برساند.

از محصولات معطر برای پوستتان استفاده می کنید

محصولات معطر یک محرک بسیار متداول برای افرادی است که دارای پوست حساس هستند. محصولات زیبایی بدون عطر را انتخاب کنید . تصور نکنید که ” عطرهای طبیعی” مشکلی ایجاد نمی کنند . به خصوص روغنهای درمانی مانند دارچین ، میخک و نعناع سریعاً پوستهای حساس را دچار التهاب می کنند.یکی از علتهای درماتیت تماسی آلرژیک همین عطرها هستند . به همین دلیل متخصصان پوست معمولاً هنگام انجام آزمایشات برای آلرژی های پوستی ، حداقل یک یا دو عطر را ترکیب می کنند. این می تواند تعیین کند که آیا شما به یک ماده شیمیایی مشتق از مواد طبیعی و مصنوعی که معمولاً در فرمولاسیون عطر یافت می شود ، واکنشی نشان داده اید یا خیر.

در محصولات پوستی معمولا به جای واژه عطر ( Fragrance ) معمولا کلمه ” مواد خاص ” استفاده می شود که می تواند شناسایی مواد مضر را دشوار کند. بنابراین شما باید لیست مواد تشکیل دهنده محصول مورد نظر را با دقت بخوانید.

و همیشه به دنبال محصولاتی باشید که برچسب ” بدون عطر ” ( Fragrance-free ) داشته باشد ، نه فقط ” بدون بو ” ( Unscented ) . چرا که محصولات “بدون بو” هنوز ممکن است حاوی رایحه یا مواد شیمیایی دیگری باشند که عطر و بوی سایر مواد را پوشش می دهد تا بوی خنثی یا به عبارتی محصول با بوی طبیعی ایجاد کند. 

بیش از حد و با آب داغ پوستتان را شستشو می دهید 

به عنوان یک قاعده کلی ، از شستشوی پوست با آب داغ پرهیز کنید ، زیرا آب داغ چربی طبیعی پوست شما را محو می کند و باعث خشکی می شود. به جای آن از آب ولرم استفاده کنید و حتی گاهی اوقات صورت خود را نیز کمتر بشویید.

بیش از حد از لایه بردار استفاده می کنید 

اگر می خواهید لایه برداری کنید ، با احتیاط و فقط یک بار در هفته و با استفاده از یک لایه بردار ملایم و بدون الکل این کار را انجام دهید (بدون فیس براش و اسکراب). لایه برداری بیش از حد پوست ،چربی طبیعی پوست را از بین می برد و باعث تحریک آن می شود.

به اندازه کافی آب نمی نوشید

هیدراته کردن بدن احتمالاً یکی از ساده ترین راه ها برای حفظ سلامت پوست شما است ، زیرا به بدن شما کمک می کند تا سموم بدن را دفع کند . آب زیادی بنوشید ، به خصوص اگر باشگاه می روید یا ورزش کنید.

از لباس با پارچه نامناسب استفاده می کنید 

پارچه های صاف ، نرم و طبیعی مانند پنبه و ابریشم بهترین پوشش برای پوست های حساس هستند. ریون و کتان نیز برای پوستهای حساس مناسب هستند اما نسبت به پنبه یا ابریشم سنگین تر هستند. لباس باید حداقل تماس با پوست را داشته باشد و به عبارتی گشادتر از حالت نرمال باشد.

محصولات مراقبت از پوست را در جهت رو به پایین روی پوست پخش می کنید  

ریزترین جزئیات می تواند بزرگترین تفاوت را ایجاد کند ، از جمله جهت مالیدن محصولات مراقبتی بر روی پوست . برای ماساژ و پخش کردن محصولات پوستی باید توجه کنید که در جهت رو به بالا باشد . پایین کشیدن روی پوست می تواند صدمات بیشتری به سلولهای از قبل تخریب شده وارد کند.

اگر به یک محصول خاص واکنش شدید نشان داده اید ، به احتمال زیاد به معنی حساسیت نسبت به ماده خاص  محتوی آن محصول است. پوستی که همچنان در معرض علائم قرمزی یا سوزش قرار دارد – حتی در صورت عدم استفاده از محصول – ممکن است یک بیماری شدیدتر مانند روزاسه ، پسوریازیس یا اگزما را نشان دهد.

این نوع از شرایط پوستی شدیدتر از پوست حساس است و توصیه می شود برای تشخیص هر یک از این ناهنجاری های پوستی با متخصص پوست صحبت کنید تا بهترین درمان را برای شما در نظر بگیرد.

اگر پوست حساس یا بیماری پوستی تشخیص داده شده دارید ، قبل از افزودن هرگونه محصول قوی به روتین خود ، احتیاط کنید (یا از متخصص پوست در صورت امکان کمک بگیرید).

افرادی که پوست حساس دارند ، باید نسبت به محصولاتی که حاوی مواد فعال قوی هستند ، مراقب باشند و اطلاعات لازم را کسب کنند ، مانند مواد لایه بردار شیمیایی تحت عنوان اسید گلیکولیک و اسید سالیسیلیک ، ویتامین C یا رتینوئیدها / رتینولهای موضعی ( ویتامینA).

به طور کلی ، شما باید به تدریج از یک محصول جدید استفاده کنید تا پوست شما بتواند بهتر آن را تحمل کند. با غلظت و مقدار کمتر و حداکثر هر دو یا سه روز از آن استفاده کنید. یک مرطوب کننده بسیار ساده و ملایم را در زیر آن بمالید (یا با آن مخلوط کنید) تا یک بافر ایجاد شود. این کار باعث کاهش اثرات تحریک کننده عناصر فعال قوی می شود. (البته به خاطر داشته باشید که این روش می تواند با تداخل در مکانیسم ماده فعال ، اثر بخشی کلی محصول را کاهش دهد ، بنابراین ابتدا با پزشک خود صحبت کنید یا تحقیقات کافی در مورد محصول مورد نظرانجام دهید.) سپس با افزایش تحمل شما به مرور زمان ، می توانید مقدار آن را افزایش داده و محصول را مستقیماً قبل از مرطوب کننده استفاده کنید.

و اما عواملی هستند که از کنترل شما خارج هستند و کافی است که در مورد آنها اطلاعات لازم را کسب کرده و در جهت کنترل آن قدم بردارید

ممکن است پوست شما با افزایش سن حساس تر شود

ساخت طبیعی سد چربی پوست شما تا حدودی به شانس شما بستگی دارد ، بنابراین ممکن است شما فقط بر اساس ژنتیک و نحوه ایجاد سد چربی پوست ، پوست حساس تری نسبت به بقیه داشته باشید.

اما همه ما می دانیم که با افزایش سن سد چربی پوست آسیب پذیرتر می شود ، در نتیجه می تواند باعث افزایش حساسیت در طول زمان شود ، از طرفی ، بازسازی این سد چربی نیز کمتر صورت می گیرد ، بنابراین پوست راحت تر تحریک می شود. به همین دلیل محصولاتی که قبلاً بدون هیچ مشکلی از آنها استفاده می کردید با افزایش سن می توانند به طور ناگهانی پوست شما را به هم بریزند. این امر می تواند علت این که چرا هر چه سنتان افزایش می یابد خشکی پوست بیشتری را تجربه می کنید توجیه کند، زیرا پوست شما نمی تواند رطوبت را حفظ کند.

توجه داشته باشید که تست پوستی ( Patch test ) را برای هر محصول جدید ، قبل از اینکه آن را به روتین خود اضافه کنید ، انجام دهید .

قبل از استفاده از هر محصول جدید ابتدا آن را روی قسمت داخلی بازوی خود امتحان کنید و ببینید چه واکنشی نشان می دهد. اگر پوست این ناحیه بعد از یک هفته تحریک نشد ، احتمالاً می توانید آن را روی صورت خود امتحان کنید. حتی اگر فکر می کنید هنوز نمی توانید آن محصول را به صورت خود بمالید ، پوست گردن شما نیز می تواند گزینه ی مناسبی باشد.

اگر محصولی باعث تحریک پوستتان شد ، وحشت نکنید. کافی است استفاده از آن را متوقف کنید ، صبر کنید تا التهاب پوست شما کاهش یابد و سپس می توانید مجصول دیگر را امتحان کنید. اینکه کدام محصول مناسب پوست حساس است ، بدین صورت که تحریک پوستی را برطرف کند ، تنها یک آزمایش و خطا است. در زمانی که پوست شما حساسیت پوستی نشان داد که باعث استرس ، درد و التهاب زیاد شد ، از مراجعه به پزشک متخصص پوست خود دریغ نکنید.

اگر شما یک بیماری پوستی دارید که از قبل تشخیص داده شده مانند اگزما ، پسوریازیس یا روزاسه ، قبل از استفاده از هر محصول پوستی که گمان می کنید ممکن است برای پوست شما خیلی قوی یا حساسیت زا باشد در وهله اول با پزشک متخصص پوست خود مشورت کنید . 

روتین مراقبتی پوست های حساس به چه صورت است ؟

مرحله اول: ابتدا پوست خود را با یک پاک کننده ملایم و بدون صابون تمیز کنید و از آب ولرم برای شستشو استفاده کنید.
می توانید از شیر پاک کن  برای پوست های حساس و حتی حساس به آلرژی استفاده کنید.

مرحله دوم: یک ماسک رطوبت رسان عمیق صورت می تواند در هنگام التهاب و تحریک پوستی ، به عملکرد سد طبیعی پوست شما کمک کند. حتماً از محصولی با ترکیبات حداقل استفاده کنید که برای پوستهای حساس مناسب باشد.

مرحله سوم: بعد از پاک کردن ماسک ، سرم تغذیه کننده و آب رسان پوست را بر روی صورت و گردن خود بمالید. قبل از اینکه از مرطوب کننده بدون چربی اما قوی استفاده کنید ، ده تا پانزده دقیقه صبر کنید ، به آرامی روی صورت خود ماساژ داده تا به خوبی جذب پوست شود .

هر چقدر که لازم باشد می توانید این روند را تکرار کنید.

نکته : در صورت تجویز دارو توسط پزشک ، ابتدا دارو را اعمال کرده و سپس مرطوب کننده را بر روی آن بمالید. در مورد برخی از داروها ، ممکن است توصیه شود قبل از استفاده از مرطوب کننده 15-20 دقیقه صبر کنید ، بنابراین حتماً توصیه های پزشک را رعایت کنید.

تفاوت بین واکنش آلرژیک و پوست حساس چیست؟

اگر حساسیت پوستی دارید ، تماس با آن آلرژن خاص باعث واکنشی مانند بثورات ، خارش یا احساس سوزش خواهد شد. واکنش های آلرژیک پوستی شدیدتر از حساسیت است و در موارد شدید می تواند می تواند یک وضعیت تهدید کننده حیات به نام شوک آنافیلاکسی ایجاد کند که باعث استفراغ ، مشکل در تنفس و بلع ، تورم در دهان ، گلو یا صورت شود. اگر این اتفاق رخ داد ، فوراً نیاز به اقدام پزشکی دارد.

آیا تغذیه بر کنترل التهابات و تحریکات پوست حساس مؤثر است؟

یک رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدان مانند ویتامین های A ، C و E و روغن های گیاهی طبیعی یا روغن ماهی می تواند به بازگشت پوست به وضعیت سالم کمک کند.

آلرژن های پوستی رایج عبارتند از:

  • طلا ، نیکل و سایر فلزات
  • پارابن و عطر موجود در لوازم آرایشی و بهداشتی 
  • آنتی بیوتیک های موضعی و خوراکی
  • لاستیک و لاتکس

یک دیدگاه برای “پوست حساس چیست ، شناخت علل و چگونگی محافظت از آن”

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

پیشنهاد های اختصاصی دکتر بلیزا

 

DrBellza instagram