- دمودکس چیست؟
- دمودکس فولیکولاروم
- راههای انتقال
- علل و شرایط مرتبط
- ویژگی های بالینی دمودایکوزیس چیست؟
- چگونه دمودکس تشخیص داده می شود؟
- درمان دمودایکوزیس چیست؟
- دمودایکوزیس پری اوربیتال
در بعضی موارد آکنه ، خشکی شدید ویا حساسیت پوستی با انواع درمان ها برطرف نمی شود یا به طور موقت درمان می شود و بعد از مدتی علائم باز می گردد. اگر شما فردی هستید که از این دست مشکلات رنج می برید که هنوز تشخیص و درمان قطعی برای آن پیدا نکردید ، باید از نظر دمودکس مورد بررسی بیشتری قرار بگیرید. اما قبل از آن برای آشنایی بیشتر شما را به مطالعه این مقاله دعوت می کنیم.
دمودکس چیست؟
دمودکس نامی است که به کنه های ریز که در فولیکول مو زندگی می کنند ، داده می شود. در انسان دمودکس به صورت طبیعی روی پوست صورت بخصوص پیشانی ، گونه ها ، بخش هایی از بینی ، مژه و مجرای گوش خارجی افراد بالغ مشاهده می شود، اما زمانی که تراکم آنها افزایش پیدا کند، سبب تشدید مشکلات پوست و مو میشوند و گاهی اوقات باعث ایجاد بیماری به نام دمودایکوزیس می شود.
دو کنه که بطور عمده در آلودگی های دمودکس انسان نقش دارند ، دمودکس فولیکولاروم و دمودکس برویس نام دارد.
دمودکس فولیکولاروم در فولیکول موهایی که سایز کوچکی دارند ، بخصوص مژه ها یافت می شود. در هر دو مرحله زیستی نابالغ و بالغ ، این کنه ها از سلولهای پوست تغذیه می کنند.
دمودکس برویس غدد چربی عمیق تر را مورد هدف قرار می دهند و به فولیکول موهایی که سایز کوچکی دارند ، متصل شده و از سلولهای غدد چربی یا سبوم تغذیه می کنند. به همین دلیل است که چرب ترین قسمت های بدن مانند اطراف چشم ، بینی و دهان احتمالاً بیشتر از مناطق دیگر درگیر می شوند..

طول کنه دمودکس فولیکولاروم 0.3 تا 0.4 میلی و کنه دمودکس برویس 0.15 تا 0.2 است. در کل با چشم غیر مسلح مشاهده نمی شوند و تنها در زیر میکروسکوپ ساختار آنها قابل رؤیت است. این کنه هشت پا دارد و با سرعت 8 تا 16 میلی متر در ساعت حرکت می کنند که همین علت خارش است ، عمدتا در طول شب انجام می شود زیرا نور باعث می شود کنه در فولیکول مو فرو رود . به همین دلیل است در طول شب جفت گیری و تخم گذاری می کنند.
کنه های دمودکس انسانی یک یافته طبیعی در کودکان بزرگتر و بزرگسالان است و به ندرت در کودکان زیر 5 سال مشاهده می شود.
کنه دمودکس فولیکولاروم در مردان شایعتر از زنان است و در افراد 20 تا 30 ساله بیشترین احتمال ابتلا دارد.
دمودکس فولیکولاروم
بیماری پوستی که به عنوان دمودکس فولیکولاروم شناخته می شود ، تحت عنوان پیتریازیس فولیکولاروم ( Pityriasis folliculorum ) یا دمودایکوزیس اسپینولت ( spinulate demodicosis ) نیز شناخته می شود. این بیماری نوعی کراتوزیس است ، همراه با قرمزی جزئی و بافت خشنی که به دلیل پوسته ها و فلس های ناحیه فولیکول ایجاد می شود . این بیماری می تواند باعث تحریک و احساس سوزش شود.
برای اکثریت قریب به اتفاق مردم ،این کنه ها چیز نگران کننده ای نیست. در حالی که برخی مطالعات ارتباطات خیلی کمی بین دمودکس و بیماری هایی مانند روزاسه را نشان داده اند.
راههای انتقال
آنچه که باید مد نظر قرار دهید این است که این انگل از طریق وسایل شخصی مانند حوله، شانه، برس مو، روبالشی و به هنگام روبوسی انتقال پیدا می کند و افرادی که بار بیشتری از دمودکس را دارند ممکن است دیگران را آلوده کنند. به همین دلیل است که همه نوزادان احتمالاً خیلی زود پس از تولد ، توسط مادرانشان آلوده می شوند.
البته اماکن عمومی و از همه مهمتر سالنهای زیبایی و آرایشگاهها نیز از جمله مهمترین مناطق برای انتقال انگلهای دمودکس هستند.
علل و شرایط مرتبط
این کنه مواد زائدی را که در طول عمر خود در بدنش تولید میکند، درون خود نگه داشته و بعد از مرگ آن را آزاد کرده و تجمع اجساد این کنه ها سبب بسته شدن منافذ پوست میشود. همچنین این انگلها باکتریهای مختلفی را نیز بر سطح یا درون خود حمل میکنند و در گسترش آلودگی نقش دارند.
این بیماری نسبتاً نادر است و کنه دمودکس فولیکولاروم معمولاً بی ضرر است اما می تواند برای افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف مشکل ایجاد کند.
بنابراین افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند،شامل افرادی هستند که:
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بعد از عمل پیوند ، شیمی درمانی مصرف می کنند
- داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزولون مصرف می کنند
- سابقه سرطان یا بیماری کبد را دارند
- با بیماریهای نقص ایمنی مانند ایدز ( HIV ) زندگی می کنند
- برخی از افراد دیگر ممکن است از نظر ژنتیکی مستعد دمودکس فولیکولاروم باشند و بنابراین نسبت به وجود کنه حساس تر باشند.
- داروهای سرکوب کننده موضعی سیستم ایمنی بدن ، مانند استفاده از کرم هیدروکورتیزون که باعث رفع خارش بر روی صورت می شود ، مصرف می کنند که ممکن است دمودایکوزیس ایجاد کنند
- همچنین ، کنه دمودکس فولیکولاروم گاهی اوقات در افرادی که شرایط پوستی خاصی دارند ، به میزان بیشتری وجود دارد. نمونه هایی از این موارد عبارتند از:
روزاسه
روزاسه یک بیماری التهابی پوستی است که باعث برافروختگی صورت ، قرمزی و ضایعات خشک روی صورت می شود.
برخی از تحقیقات نشان داده اند که فرد مبتلا به روزاسه می تواند برخی از کنه های دمودکس را چهار برابر بیشتر از شخص فاقد روزاسه، داشته باشد. در بین مبتلایان به روزاسه ، افرادی که تیپ 1 این بیماری را دارند ، احتمالاً تعداد زیادی از این کنه ها را روی پوست خود دارند.
کنه دمودکس فولیکولاروم همچنین در مجاری اشکی افراد مبتلا به روزاسه چشم نیز دیده می شود (نوعی روزاسه است که چشم را تحت تأثیر قرار می دهد.)
بلفاریت
بلفاریت التهاب پلک است که می تواند باعث پوسته پوسته شدن ، مرطوب شدن و قرمزی شود. در افراد مبتلا به بلفاریت تعداد کنه های دمودکس بیشتر دیده می شود.
آلوپسی آندروژنتیک

آلوپسی آندروژنتیک یک بیماری ریزش موی ارثی است که هم در آقایان و هم در خانمها تأثیر می گذارد. گفته شده است که ماده شیمیایی تولید شده توسط کنه ها ممکن است یک واکنش التهابی را ایجاد کند که بر فولیکول های مو تأثیر می گذارد. اگرچه کنه های دمودکس باعث ایجاد آلوپسی آندروژنتیک نمی شوند ، اما ممکن است این بیماری را بدتر کنند.
درماتیت غیر اختصاصی صورت
افزایش تعداد کنه های دمودکس نیز با علائم درماتیت غیر اختصاصی صورت همراه است. این علائم شامل خارش ، آکنه و لکه های اطراف لب است.
ویژگی های بالینی دمودایکوزیس چیست؟
دمودایکوزیس منجر به علائم غیر اختصاصی و علائمی روی پوست صورت می شود که بعضاً مشابه آن در روزاسه هم دیده می شود. این موارد اغلب شامل موارد زیر است:
- فلسی و پوسته پوسته شدن اطراف فولیکول مو
- کم پشت و نازک شدن مو
- قرمزی
- حساسیت پوستی
- خارش
- ماکول
- پاپول
- اگزما
- فولیکولیت (التهاب فولیکول مو)
- پیگمنتیشن
بیماران مبتلا به دمودایکوزیس ممکن است دچار سوزش چشم ، خارش و پوسته پوسته شدن پلک ها (بلفاریت یا درماتیت پلک) شوند. ممکن است ضخیم شدن پلک ، ریزش مژه ها (ماداروزیس) ، التهاب ملتحمه و کاهش بینایی ایجاد شود.
علائم ناشی از کنه دمودکس فولیکولاروم گاهی اوقات به دلیل ایجاد آکنه یا خشکی شدید پوست با سایر بیماری ها اشتباه گرفته می شود.
چگونه دمودکس تشخیص داده می شود؟
پزشک با گرفتن سابقه پزشکی ، معاینه پوست و انجام اقدامات تشخیصی ، تشخیص دمودکس فولیکولاروم را شروع می کند.
دمودکس ممکن است در تست KOH یا در بیوپسی فولیکول مو زیر میکروسکوپ یافت شود. جهت انجام بیوپسی می شود از قسمت سطحی پوست که حاوی لایه شاخی پوست و فولیکول مو است نیز نمونه برداری شود. در صورت وجود تراکم زیاد کنه دمودکس (> 5سانتی) دمودایکوزیس تشخیص داده می شود
درمان دمودایکوزیس چیست؟
از آنجا که دمودکس فقط می تواند در فولیکول مو و در داخل منافذ پوست انسان زندگی کند ، نمی توانید با شستشو آنها را از بین ببرید. اساساً خلاص شدن از شر همه کنه های صورت غیرممکن است ولی وقتی تحت کنترل قرار بگیرد ، مشکلی ایجاد نمی کنند.
کنه دمودکس فولیکولاروم به احتمال زیاد روی صورت ایجاد می شود. این امر می تواند باعث ایجاد چالش بیشتر شود زیرا پوست این ناحیه بسیار حساس است.
به نظر می رسد سیستم ایمنی بدن ما قادر است تعداد این کنه ها را کنترل کند ، اما برخی از افراد می توانند با این کنه ها مشکل پیدا کنند.
درمان خانگی
راهکارهای درمانی و پیشگیری در منزل شامل موارد زیر است:
- روزانه از شامپو ملایم جهت شستشوی مو و مژه استفاده کنید.
- روزانه دو بار صورت خود را با یک پاک کننده غیر صابونی تمیز کنید.
- از کلینزرهای بر پایه روغن ، کرم ها و لوازم آرایش چرب استفاده نکنید.
- برای از بین بردن سلولهای مرده پوست ، از لایه برداری هفتگی پوست غافل نشوید.
درمان پزشکی
پزشک ممکن است درمان با کرم هایی مانند کروتامیتون یا پرمترین را توصیه کند. اینها حشره کشهای موضعی هستند که می توانند کنه ها را از بین ببرند و بنابراین تعداد آنها را کاهش می دهد. پزشک همچنین ممکن است مترونیدازول موضعی یا خوراکی را تجویز کند ، که یک داروی آنتی بیوتیکی است.
پزشکان ممکن است یک محلول الکل با غلظت بالا را نیزروی صورت فرد اعمال کنند. این امر کنه های دمودکس را به سطح می آورد. سپس پزشک می تواند موادی را روی پوست بکشد که کنه ها را از بین ببرد و بیماری را درمان کند.
برای افرادی که سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارند ، پزشک ممکن است ایورمکتین تجویز کند.
درمان با آکارسیدها(Acaricide) با هدف کاهش تکثیر بیش از حد کنه ها و درمان بالینی علائم و نشانه ها ،انجام می شود. این داروها شامل:
- محلول بنزوات بنزیل
- کرم پرمترین وکرم Crotamiton ( اینها حشره کشهای موضعی هستند که می توانند کنه ها را از بین ببرند و بنابراین تعداد آنها را کاهش می دهد.)
- پماد گوگرد
- شوینده سولفید سلنیوم
- مترونیدازول خوراکی و موضعی
- کرم اسید سالیسیلیک
- کرم ایورمکتین Ivermectin.
در موارد شدید ، مانند کسانی که مبتلا به عفونت HIV هستند ، ایورمکتین خوراکی ممکن است توصیه شود.
دمودایکوزیس پری اوربیتال

بسیاری از درمان های دمیودایکوزیس پری اوربیتال (اطراف چشم) شامل مالیدن پماد در پایه مژه ها در شب برای به دام انداختن کنه ها هنگام بیرون آمدن از مخفیگاه خود و حرکت از یک فولیکول مو به دیگری است.
یک روش درمانی ، شستشوی مژه ها و ریشه های آن با شامپو بچه ، و سپس درمان با روغن درخت چای یا روغن گردو ماکادامیا است تا تمام تخم انگل ها از بین بروند.